Klasy ucisku - Czyli która pończocha uciskowa jest odpowiednia dla mnie?
2018-05-06
Poziom ucisku wyrobu kompresyjnego - to musisz wiedzieć zanim dokonasz zakupu.
Kiedy pierwszy raz stykamy się z medycznymi wyrobami uciskowymi jesteśmy trochę zdezorientowani. Po pierwsze stresuje nas sama diagnoza, i to, że czeka nas zmiana trybu życia, rehabilitacja, a może nawet operacja, a w drugiej chwili chwyta nas przerażenie gdy słyszymy od lekarza: "Trzeba nosić pończochę uciskową" - zazwyczaj dodaje on "drugiej klasy ucisku", albo np. "pierwszego stopnia kompresji". Wychodzimy z gabinetu nieco przestraszeni, ale jeśli zależy nam na zdrowiu - cóż, rozpoczynamy poszukiwanie tej "magicznej" leczniczej podkolanówki lub pończochy.
Tu warto powiedzieć, że uciskowe wyroby pończosznicze to jedna z ważniejszych znanych nam obecnie metod radzenia sobie z postępującą niewydolnością żylną.
Choroby żył są nieuleczalne. Raz uszkodzone zastawki żylne, czy rozszerzone żyły, nie wrócą już do pierwotnego stanu. Dlatego oprócz tzw. leczenia inwazyjnego - zabiegów i operacji, jak również leczenia farmakologicznego, najpopularniejszą formą jest właśnie leczenie wspomagające, którym powinna być terapia uciskowa. Dzięki dokładnie wyważonemu uciskowi kompresyjnemu - najsilniejszemu w okolicy kostki (100%) i zmniejszającemu się odpowiednio ku górze, pończochy, kolanówki, czy rajstopy wspomagają powrót krwi żylnej w kierunku serca, zmniejszają ciśnienie żylne i zapobiegają zastojom żylnym, które mogą prowadzić do tworzenia się skrzeplin blokujących żyły, z kolei następstwem czego może być uszkodzenie układu żylnego, a ostatecznie nawet zator płucny.
Jedna z najistotniejszych spraw, o której musimy wiedzieć przygotowując się do zakupu produktu kompresyjnego / przeciwżylakowego, to KLASA UCISKU inaczej STOPIEŃ KOMPRESJI. Powinien nas o niej poinformować lekarz - to on po badaniu i rozmowie z nami, określa stan naszych nóg i żył i przepisuje nam odpowiedni - skuteczny przy naszych problemach - medyczny wyrób uciskowy.
Ciężkość choroby układu żylnego określa się klasami ucisku / poziomem ucisku.
Skutki odzieży kompresyjnej są dwupoziomowe: hemodynamiczne, tj. wpływające na krew, głównie zwiększające przepływ krwi w żyłach, hamujące refluks - poprawiające pracę zastawek i zmniejszające podniesione ciśnienie krwi żylnej oraz wpływające na tkanki, czyli zmniejszające obrzęk tkanek, zwiększające drenaż szkodliwych substancji, ograniczające stany zapalne, usprawniające ruch ścięgien i stawów.
Medycznych klas ucisku mamy 4
Terapia uciskowa zakłada wywieranie kontrolowanego ucisku na kończynę.
Ciśnienie jest głównie mierzone w milimetrach słupa rtęci (mm Hg).
I
Lekki ucisk
18-21 mmHg
II
Średni ucisk
23-32 mmHg
III
Silny ucisk
34-46 mmHg
IV
Bardzo silny ucisk
49 mmHg i wyżej
Powyżej podana klasa kompresji to klasa stosowana w Niemczech (RAL-GZ 387: 2000).
Przepisy krajowe mogą definiować odrębne zakresy ucisku dla podanych klas kompresji.
Trochę inną mają Francuzi, Brytyjczycy, także inaczej podchodzi się do niej w Stanach Zjednoczonych.
Jednak w Europie najczęściej stosuje się zakresy niemieckie.
Warto tu dodać, że producenci pończoszniczych wyrobów uciskowych proponują swoim klientom - w szczególności kobietą, które nie borykają się z żadnymi chorobami układu krążenia, produkty profilaktyczne o bardzo lekkim stopniu ucisku. Są to wyroby delikatniejsze, najczęściej przeźroczyste, przypominające do złudzenia klasyczne, nylonowe cienkie pończochy i podkolanówki, które w wersji uciskowej, mają jedynie lekko stymulować krążenie w żyłach powierzchniowych. W takich przypadkach np. firma Relaxsan "rozbija" pierwszy poziom kompresji na produkty o bardzo lekkim ucisku: 8-11 mmHg lub 12-17 mmHg. Nie jest to więc ściśle rzecz ujmując produkt medyczny, a właśnie profilaktyczny, polecany osobom zdrowym z predyspozycją do choroby żylakowej oraz z trybem życia, który sprawia, że może dojść w przyszłości do problemów z żyłami kończyn dolnych np. długie siedzenie za biurkiem lub praca w pozycji stojącej.
A więc która klasa ucisku jest odpowiednia dla mnie?
Produkt uciskowy dobiera lekarz specjalista po zdiagnozowaniu choroby. Stopień ciężkości choroby żylnej pozwoli mu wskazać nam najlepszy dla nas produkt. Jeśli są to sporadyczne bóle nóg, uczucie ciężkości nóg zwłaszcza latem i małe pajączki na łydkach, prawdopodobniej otrzymamy zalecenie noszenia podkolanówki CCL1, jeśli lekarz zauważy u nas wyraźne zmiany żylakowe, nogi będą często opuchnięte i bolesne, albo na naszych łydkach pojawią się poważne żylaki, może będziemy po pierwszym epizodzie zakrzepicy, wtedy w grę wkroczy ucisk średni, a więc CCL2. Ewidentnie problematyczne obrzęki, wrzody na kończynach, lub problemy limfatyczne sprawią, że trzeba będzie sięgnąć po III klasę kompresji (CCL3).
O co chodzi z tym uciskiem?
UCISK TO NIE TO SAMO CO ROZMIAR!
U osób, które stoją ciśnienie żylne jest największe w obszarze kostek. Dlatego ucisk wywierany dzięki leczniczym wyrobom kompresyjnym musi być szczególnie duży w tej części. Natomiast mniejszy gradient ucisku mamy w łydce i dalej w dole podkolanowym, a to dlatego, aby zapobiegać ściśnięciu żyły powierzchownej. Stopień ucisku zmniejsza się stale od 100% w okolicy kostki do 40% w udzie. Ucisk "stopy" jest najważniejszy dla klasyfikacji wyrobu medycznego we wszystkich 4 stopniach kompresji. Jeśli np. stosujemy pończochę w stopniu kompresji CCL1 wówczas w kostce będziemy mieć ok. 21 mmHg, natomiast na udo zadziała ok. 18 mmHg. Aby taka pończocha prawidłowo "uciskała" bardzo ważne jest prawidłowe zmierzenie nogi w miejscach takich jak kostka, łydka i udo. Dokładne i prawidłowe pobranie średnic tych miejsc, a następnie wybranie dzięki nim odpowiedniego rozmiary (do tego służą znajdujące się w każdej karcie produktu tabele rozmiarów) pozwoli nam wybrać produkt uciskowy "uszyty na miarę".
Klasa ucisku jest zawsze podana na opakowaniu oraz wyraźnie oznaczona na metce produktu.
Oto wskazania:
| CCL | Opis | Ciśnienie w mmHg | Wskazanie do stosowania |
| 1 | lekki ucisk | 18-21 | uczucie ciężkich nóg zmęczone nogi po całym dniu stania lub siedzenia lekkie bóle nóg opuchnięte kostki mrowienie profilaktycznie podczas długich podróży szczególnie samolotem profilaktycznie u pacjentów unieruchomionych łagodne żylaki / pajączki podczas ciąży |
| 2 | średni ucisk | 23-32 | wyraźne zmiany żylakowe - żylakowatość pierwotna lub wtórna opuchnięte nogi bez względu na to co robiliśmy przez cały dzień po zapaleniu żył po skleroterapii po zabiegu operacyjnym na żyłach po epizodach zakrzepicy żył powierzchniowych i głębokich profilaktyka ZPŻ (zespołu pozakrzepowego) w przypadku zmian żylakowych w ciąży |
| 3 | silny ucisk | 34-46 | po głębokiej zakrzepicy żylnej z tendencją do obrzęków przy stałych obrzękach nóg poważna i przewlekła niewydolność żylna po owrzodzeniach na kończynach dolnych obrzęk limfatyczny odwracalne problemy limfatyczne poważne obrzęki pourazowe |
| 4 | bardzo silny ucisk | 49 i więcej | poważne stany z obrzękami poważna postać zespołu pozakrzepowego (ZPŻ) obrzęk limfatyczny nieodwracalne problemy limfatyczne |
